Het juiste talent op de juiste plek is cruciaal, maar een high performing team zorgt uiteindelijk voor het optimale resultaat. In onze nieuwe interviewreeks High Performing Finance Teams spreken we allerlei experts en ervaren CFO’s over dit thema. We vragen ze wat er nodig is om met elkaar zo’n team te bouwen, en hoe ze hun eigen rol in dit proces zien. Van de CFO bij Royal Haskoning en de Global Talent Director bij Perfetti van Melle: vanuit diverse invalshoeken gaan we het gesprek aan over de ontwikkeling van financiële teams.
In het tweede interview van deze reeks spreken we Maaike Schipperheijn, CFO bij Royal Reesink. Maaike deelt haar visie over het belang van mentaal én fysiek fit zijn als team, en als leider rust en vertrouwen uitstralen. Volgens haar kunnen we op het gebied van high performing teams in de business zeker nog een voorbeeld nemen aan de sportwereld.
Maaike, kun je ons eens vertellen waar je nu staat en hoe je daar gekomen bent?
“Eigenlijk had ik misschien wel oorlogsfotograaf willen worden. Spanning, een internationale setting, doorgaan waar anderen afhaken, er echt toe doen en impact maken – dat is wat mij drijft. Ik ben nu drie jaar CFO bij Royal Reesink, een concern met een trotse geschiedenis van 235 jaar. In die tijd is het getransformeerd van familiebedrijf tot internationaal toonaangevende distributeur en dienstverlener van grote merken machines en machineonderdelen.
“Nadat ik jaren bij Shell in verschillende leidinggevende internationale rollen heb gewerkt, lonkte in 2017 de bestuurskamer van Euroports. Met een eerste echte eindverantwoordelijke baan was dit een droom die werkelijkheid werd. Naast mijn carrière ben ik ook moeder, dochter, vrouw van, goede vriendin – al die rollen samen zijn belangrijk voor mij. Het persoonlijke element, elkaar inspireren en motiveren, dat geeft mij energie en heeft mij gevormd tot wie ik ben.
“Mijn energie, ervaring en omgeving maken dat ik graag positieve impact maak met wat ik doe. Ik denk dan ook graag mee in het uitzetten van de grote lijnen, zoals de missie en visie van een bedrijf. Hoe komen we van A naar B, hoe creëren we waarde? Dat vraagt ook iets van mij als leider. Daarom vind ik het belangrijk om tijd te nemen voor reflectie op hoe ik in het leven sta als mens en leider. Met de ervaring die ik heb opgedaan help ik mijn teams graag vooruit en inspireer ik graag de mensen om mij heen. Een leven lang leren én plezier hebben in wat ik doe met verschillende mensen om me heen – daar doe ik het voor!”
Wat betekent een ‘high performing team’ voor jou? Wat typeert zo’n team?
“Het eerste wat in me opkomt, is dat er vertrouwen is. Dat is de basis van alles. Als je daarmee begint, komen de lol en het plezier vanzelf. Als je duidelijk hebt hoe iedereen in bepaalde situaties reageert, je je veilig voelt op je werk en mag zijn wie je wilt zijn, dan ontstaat er een team dat accountable is en plezier heeft in het werk. Een high performing team bestaat ook uit verschillende typen mensen. Mensen die complementair zijn aan elkaar en aan mij. Door die diversiteit kun je als team het verschil maken. Juist de optelsom van verschillende inzichten zorgt ervoor dat je als team en dus als bedrijf kunt groeien. Mijn missie daarin is het geheel meer te laten zijn dan de individuele onderdelen."
“Ik vind het erg leuk om met mensen te werken en ze te helpen ontwikkelen. Daarnaast geeft het me energie om na te blijven denken over hoe we als organisatie en team kunnen bijdragen aan onze visie en missie en daarin samen blijven ontwikkelen en groeien. Om zowel binnen als buiten het bedrijf te kijken wat er in de omgeving gebeurt en ons daarop aan te blijven passen. Een organisatie en daarmee ook de finance teams moeten in deze turbulente tijden agile zijn om succesvol te blijven. Aanpassend vermogen is dus ook een belangrijk element dat voor mij een high performing team typeert.”
Wat heeft jou hier gebracht en in welk opzicht hebben de teams waarin jij hebt gewerkt jou gevormd tot wie je nu bent?
“Je hart moet sneller gaan kloppen van je werk. Toen ik de kans kreeg bij Shell te gaan werken, hoefde ik niet lang na te denken. Shell stond in mijn ogen voor ‘de wereld’. Bij zo’n grote organisatie leer je what good looks like. En je leert, bijvoorbeeld in landen als Rusland, Dubai en Qatar, door de ogen van anderen te kijken. De ervaring daar, met de mensen die ik om mij heen had, heeft me grotere vleugels en meer reikwijdte gegeven. En dat neem je mee naar de volgende stappen in je leven, in je loopbaan.
“Ik heb warme herinneringen aan het team waarmee ik destijds in Dubai en Qatar zat. We werkten dag en nacht aan een belangrijke commerciële deal. De twee teamleiders staken veel tijd in het team. Ze zorgden er bijvoorbeeld voor dat we genoeg tijd met elkaar konden doorbrengen, zodat we elkaar beter leerden kennen en we wisten wat we aan elkaar hadden. Als je elkaar goed kent, kun je excelleren, dat start met vertrouwen en persoonlijke dingen.
“Omdat we allemaal ver van huis waren en in hotels verbleven, gingen we na de werkdag nog even samen naar de hotelgym, om daarna bij te komen en de dag door te nemen. Meestal gingen we ook nog een hapje met elkaar eten. Die routine zat er echt helemaal in. De onderlinge band die we zo opbouwden en ook de balans tussen hard werken en ontspannen en fit blijven hebben een enorm positieve impact op het team gehad. “Work hard, play hard”: hierdoor waren we als team succesvol.”
Kun je een voorbeeld geven van een high performing team? Dit mag ook uit een totaal andere hoek komen dan Finance.
“Ik leg graag de link met sport. Zo hebben we, toen we onze Royal Reesink-versie van Dragons’ Den organiseerden, de bekende voetbalscheidsrechter Björn Kuipers uitgenodigd als keynote-spreker van het event. Hij inspireerde door zijn verhalen over de rol van de VAR: als scheidsrechter kun je niet altijd alles zelf zien en moet je blindelings vertrouwen op je lijnrechters en de VAR. Meest recentelijk hebben we Kim Lammers te gast gehad. Als teamspeelster in het Nederlandse hockeyteam legde zij het belang uit van samen doorgaan tot het uiterste, op elkaar vertrouwen en mensen in hun kracht zetten. Het belang van diversiteit in een team kwam ook duidelijk naar voren. Echt gaaf hoe de hockeysters ook dit jaar weer goud hebben behaald op het EK. Door veel uren samen te trainen en veel tijd samen door te brengen leer je elkaar kennen en vertrouwen. Zo ben je fit en getraind om samen te winnen, en soms te verliezen en weer op te staan.
“Daar zit ook de brug naar het bedrijfsleven: samen mentaal en fysiek fit zijn, is belangrijk om topprestaties neer te kunnen zetten. De eigenschappen die een high performing team moet hebben, komen neer op passie, doorzettingsvermogen, trots, aanpassend vermogen, vertrouwen en communicatie. ‘Kennis’ laat ik bewust buiten beschouwing, want dat is meer een basisvoorwaarde. Natuurlijk moet je als Finance-professional een bepaalde mate van kennis hebben, maar dat is niet wat het verschil maakt om tot een high performing-prestatie te komen.”
Hoe zorg je ervoor dat de motivatie en inspiratie in een high performing team ook hoog blijft?
En wat doe je als de situatie even anders wordt, bijvoorbeeld wanneer een key team player vertrekt?
“Een hoog niveau vasthouden heeft in mijn ogen alles te maken met voldoende tijd blijven inbouwen om gevoel te houden met wat er om je heen speelt – zowel intern als extern. Zo weet je op tijd welke veranderingen er zijn en welke behoeftes er spelen. Ruimte voor reflectie en voor gesprekken met elkaar. Dit kan gaan over privé-situaties, maar ook over ambitie. Het gaat om de open en transparante dialoog, het vertrouwen. En als het even wat minder goed loopt, is het belangrijk om dit te durven zeggen, je open en op tijden kwetsbaar op te stellen. Waar zit de pijn, welke interventies zijn nodig? Geen beslissing nemen vergroot uiteindelijk het probleem. Soms heeft een team blokkades en is er nieuwe energie nodig. Dit zie je ook in sport.
“Het is altijd erg jammer als een key player vertrekt, maar het hoort erbij. Elk individu moet zich blijven ontwikkelen, en dat draagt uiteindelijk ook bij aan het belang van het bedrijf. Het geeft ook een gevoel van trots om te hebben bijgedragen aan iemands ontwikkeling, waardoor diegene kan doorgroeien binnen de eigen organisatie of weer een aanwinst is voor een andere organisatie. Ik adviseer ook altijd om in contact te blijven met wat er buiten het bedrijf speelt, want dan is het een bewuste keuze om te blijven of juist te gaan. Als iemand er bewust voor kiest om verder te gaan, is het misschien voor ons ook de tijd om ruimte te maken voor anderen. Als onderdeel van de ontwikkeling van mijn teams maak ik gebruik van een ‘succession plan’; een plan dat mensen vooruit helpt en zorgt dat je waar mogelijk intern opvolgers naar voren kunt schuiven als er iemand vertrekt ”
Welke tips heb je voor iemand die voor het eerst een topteam mag gaan bouwen?
“Neem de tijd om je team te leren kennen. Ik noem dit ook wel ‘je eerste 100 dagen’-plan. Je moet weten wat de relaties precies zijn binnen een team. Je weet namelijk in het begin nog niet wie informeel the leader of the pack is. Zelf ben ik daar aan het begin van mijn carrière ook een keer de mist mee ingegaan. Je hebt deze informele leiders nodig om je relatie met de rest van het team op te bouwen en vertrouwen te krijgen. Gun jezelf de tijd om mensen te leren kennen. Niet door te luisteren naar wat anderen vinden, maar door zélf te gaan ontdekken – vertrouw op je eigen gevoel en wees nieuwsgierig.
“Durf het ook aan te geven als je meer tijd nodig hebt om een bepaalde beslissing te nemen. Wees open en transparant. Een verkeerde stap kan op de lange termijn impact hebben, dus geef jezelf echt de tijd om de juiste keuze te maken. Als je vervolgens de knoop doorhakt, ga er dan ook helemaal voor. En zorg ervoor dat je team in balans is: alle bomen moeten evenveel zon krijgen om te groeien en bloeien.”
Wie vind jij een inspirerend leider en waarom?
“Dat zijn over het algemeen mensen die rust uitstralen, vertrouwen geven, verbinden, je laten groeien en bloeien. Ik heb het geluk gehad met vele inspirerende leiders te hebben mogen werken, zoals met Maarten Wetselaar. Als ik terugdenk aan mijn tijd in Rusland, de sport en mijn roots in de Achterhoek, dan denk ik aan Guus Hiddink en de manier waarop hij het team bij Zenit vleugels gaf. Meer recentelijk vind ik de wijze waarop Paul van As zijn dames team weer vertrouwen heeft gegeven inspirerend.
“Een inspirerende leider is voor mij vooral ook iemand die zorgt voor een veilige basis, vertrouwen geeft en voor zijn/haar mensen staat. Het team moet het gevoel hebben dat er oprecht wordt geluisterd én heeft een duidelijk einddoel nodig. Waar gaan we met elkaar naartoe? Hoe zetten we het team en de individuen in hun kracht? Ik doe er zelf veel aan om me op dit gebied te blijven ontwikkelen. Niet alleen omdat ik het zelf echt leuk vind, maar ook omdat ik hoop dat ik dat zo kan teruggeven aan de mensen met wie ik werk.”